Kuchnia włoska od lat słynie z przepysznego makaronu, który stanowi wspaniałą bazę do wielu ciekawych dań. Obecnie składnik ten gości na talerzach niemalże całego świata i nie ma w tym nic dziwnego! Makarony włoskie mają wyjątkowy smak, bardzo łatwo i szybko możemy je przygotować, a do tego nie mamy większych problemów ze znalezieniem ich na sklepowych półkach. Dlaczego jednak jeszcze są aż takim kulinarnym fenomenem? Co powinniśmy o nich wiedzieć? Jakie są rodzaje makaronów włoskich? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w naszym kompendium wiedzy! Zapraszamy do lektury!

Zacznijmy od początku, czyli makaron i jego krótka historia

Każdy z nas zapewne zna makaron wstążki, nitki czy rurki. Mało kto wie jednak, skąd tak naprawdę wywodzi się ten produkt. Ogólnie przyjęło się oczywiście, że jest to klasyczny wyrób włoski. Jeśli jednak zagłębimy się w jego historię, możemy być nieco zaskoczeni. Okazuje się bowiem, że pierwsze makarony wytwarzane były w Grecji i to już ok. 7 tysięcy lat przed naszą erą. Plemiona zamieszkujące tamte tereny słynęły głównie z uprawy roli. Wraz z biegiem lat, człowiek oczywiście chciał odkryć coś nowego. Gdy wymyślono, w jaki sposób przetwarzać zboża i łączyć je z wodą, zrodził się pomysł na makaron. Oczywiście w niczym nie przypominał on wyrobu, który znamy teraz. Był jednak wytwarzany z ziaren, dzielony na paski czy wstążki, a następnie wypiekany nad ogniem. Można zatem uznać taki produkt za historycznego przodka klasycznego makaronu. 

Gdzie jednak w tej całej historii są Włochy? Pierwsze udokumentowane źródła, które wspominają o makaronie, datowane są dopiero na rok 1154. Wtedy też geograf Al-Idrin napisał w przewodniku turystycznym o “pokarmie z mąki w postaci nici”. Można zatem domyśleć się, że chodzi właśnie o makaron. Według autora wyrób ten produkowano w Palermo, a następnie eksportowano do innych regionów Włoch. 

Wokół włoskiego makaronu krąży również pewna legenda. Według ludowych opowieści pasta została wykonana przez pewnego mężczyznę, który przechadzając się urokliwymi uliczkami, spotkał na swojej drodze blondwłosą piękność. Gdy wrócił do domu, postanowił odwzorować jej kosmyki w kuchni. Wykonał zatem ciasto z tego co miał, czyli mąki i wody, a następnie pokroił je na cienkie paski. Tak podobno miał powstać pierwszy makaron włoski. Oczywiście jest to tylko legenda, jednak trzeba przyznać, że niezwykle romantyczna!

Makaron włoski – czym się wyróżnia?

Makaron po włosku to oczywiście pasta. Czym jednak różni się ona od wyrobów produkowanych na terenie innych krajów? Przede wszystkim starannością wykonania. Kolokwialnie mówiąc, makaronu nie można przygotować tam z byle czego. Jego podstawą musi być pszenica durum oraz woda. Do świeżego wyrobu należy natomiast dodać jeszcze mąkę z pszenicy miękkiej typu 00, a do suchego – semolinę. Co ciekawe, informacje o tym znajdziemy we włoskim… prawie! Zasady są zatem bardzo restrykcyjne i właśnie przez to włoskie makarony cechują się wysoką jakością oraz niepowtarzalnym smakiem. Warto również podkreślić, że każdy mieszkaniec Italii ma także swoje techniki wytwarzania tego produktu, które przekazywane są z pokolenia na pokolenie. Najczęściej są jednak rodzinną tajemnicą, którą bardzo niechętnie Włosi dzielą się ze światem. 

Włoski makaron – składniki odżywcze i właściwości zdrowotne

Właściwości odżywcze włoskiej pasty będą zależały oczywiście od tego, jaki wybierzemy makaron. Drobny, ale niezwykle istotny szczegół, o jakim warto zawsze pamiętać, kupując ten produkt, to oczywiście rodzaj mąki użytej do jego przygotowania, a konkretniej – stopień jej przetworzenia. Jasne makarony posiadają oczywiście mniejszą ilość witamin niż wyroby z mąki pełnoziarnistej. Mimo to, w większości produktów znajdziemy spore pokłady witamin z grupy B, żelaza, cynku, miedzi czy błonnika pokarmowego. Warto również pamiętać, że ciemne makarony posiadają niski indeks glikemiczny oraz stosunkowo niewielką ilość kalorii. Są zatem idealną bazą do potraw przyrządzanych dla diabetyków czy osób walczących z nadwagą i otyłością. Należy jednak zestawiać je z dietetycznymi sosami, ponieważ to właśnie one są najbardziej tuczące. Makaron sam w sobie nie powinien powodować problemów związanych z utrzymaniem prawidłowej masy ciała.  

Dlaczego warto sięgać po włoskie makarony?

Oryginalne włoskie makarony mają wiele różnych zalet. Wiemy już, że przygotowuje się je z bardzo dużą starannością oraz że są bogatym źródłem witamin i minerałów. Do tego są idealne dla osób odchudzających się oraz diabetyków. Dlaczego jeszcze warto po nie sięgać? Przede wszystkim są to bardzo łatwo przyswajalne produkty, które dodają nam energii. Znajdziemy w nich również substancje antydepresyjne oraz takie, które pozwalają utrzymać prawidłowy poziom trójglicerydów. Do tego makarony można wykorzystać na niezliczoną ilość sposobów, a ich regularne spożywanie może pomóc nam “obronić się” przed chorobami, takimi jak chociażby Alzheimer. Na koniec zostawiliśmy najważniejszy argument – są przepyszne, a przygotowanie potrawy na ich bazie zajmuje nam dosłownie kilka minut! Czy czegoś chcieć więcej?

Klasyczne i kolorowe makarony – z czego robi się prawdziwą włoską pastę?

Wspominaliśmy już, jak przygotowuje się dwa podstawowe rodzaje włoskich makaronów – świeży i suchy. Ich bazę stanowi pszenica durum, woda i mąka typu 00 lub semolina. Na sklepowych półkach dostaniemy jednak przecież nie tylko jasny i ciemny makaron. Wielokrotnie możemy spotkać się przecież z jego kolorowymi odmianami. Większość niestety omija je szerokim łukiem z jednego prostego powodu – myślimy, że są one barwione w sztuczny sposób. Warto jednak wiedzieć, że w prawdziwych włoskich makaronach nie znajdziemy chemii. Skąd zatem barwne muszelki, literki czy rurki? Do ciasta dodawane są naturalne barwniki. Zielony odcień uzyskamy dzięki szpinakowi, żółty – kurkumie, czerwony – burakowi i tak dalej. Takie wyroby są zatem idealne dla każdego, a w szczególności dla dzieci, które uwielbiają, gdy na ich talerzu “coś się dzieje”.

Pasta po włosku, czyli jak sklasyfikować ten produkt?

W diecie każdego z nas powinny znaleźć się makarony. Rodzaje, a konkretnie grupy produktów lądujących w naszym jadłospisie, powinny być jednak zróżnicowane. Idealnie podkreśla to oczywiście najnowsza piramida żywieniowa opracowana przez Światową Organizację Zdrowia. Do jakiego kręgu produktów zaliczamy jednak makaron? Oczywiście będzie to wyrób zbożowy, który w obecnej piramidzie znajduje się na trzecim “szczeblu”, zaraz po aktywności fizycznej oraz owocach i warzywach. Co to oznacza? Produkty zbożowe powinny być głównym źródłem energii dla naszego organizmu i należy po nie sięgać niemalże każdego dnia. 

Makaron włoski – rodzaje znane i mniej znane

Włoską pastę możemy podzielić oczywiście na jasny i ciemny makaron. Takie kryterium jest używane zdecydowanie najczęściej. Warto jednak wiedzieć, że klasyfikacja tego wyrobu wcale nie jest taka oczywista. Dlaczego? Produkt ten może występować również w postaci jajecznej i bezjajecznej (chociaż tutaj prędzej będzie to polski, a nie włoski makaron), przyjmuje najróżniejsze kształty i formy, a także pojawia się w wersji suchej i mokrej. Do tego na sklepowych półkach znajdziemy wyrób zawierający gluten oraz jego pozbawiony. To, jaki podział makaronu uznamy za słuszny, będzie zatem zależeć tak naprawdę od nas samych. Każda klasyfikacji będzie jednak prawidłowa. 

Makaron – kształty i polskie nazwy

Zarówno makarony kolorowe, jak i klasyczne, cechują się oczywiście konkretnym kształtem. W Polsce najbardziej przyjęło się nazewnictwo ściśle związane z formą tego wyrobu. Idąc do sklepu, wybieramy zatem makaron kółeczka, muszelki, rurki czy wstążki. Rzadko jednak zdajemy sobie sprawę z tego, że kształt to nie tylko ciekawy wygląd, ale także dodatkowe walory smakowe naszego dania. Jak to możliwe? Produkty, które wchodzą w skład naszej potrawy, mogą oblepić się wokół wyrobu bazowego lub też “wchodzić” w jego najróżniejsze zakamarki. Dzięki temu nie jemy sosu i makaronu osobno, a razem. Czujemy wtedy zdecydowanie lepiej cały aromat oraz walory dania. Warto zatem brać pod uwagę ten aspekt, wybierając makarony włoskie. Rodzaje mają tutaj bowiem naprawdę duże znaczenie. Wracając jednak jeszcze na chwilę do polskiego nazewnictwa, pamiętajmy, że niektóre wyroby nie posiadają naszego rodzimego określenia, np. spaghetti czy lasagne. Dlaczego? Oryginalne oznaczenia “zostają” przy makaronie przeważnie wtedy, gdy włoskie danie posiada taką samą nazwę. 

Włoskie makarony – nazwy używane w słonecznej Italii

Włosi swoje makarony nazywają oczywiście w nieco inny sposób, niż my. Udając się do prawdziwego italijskiego sklepu lub decydując się na zakup prawdziwej włoskiej pasty, warto znać oczywiście chociaż podstawowe nazwy. Zdecydowanie łatwiej będzie nam wtedy dokonać zakupu danego produktu. Zacznijmy zatem może od linguine. Co to jest? Jest to makaron, który do złudzenia może przypominać klasyczne spaghetti. Warto jednak zwrócić uwagę, że jest on nieco bardziej spłaszczony. Nie mamy zatem do czynienia z idealnie symetrycznym przekrojem. Do spaghetti oraz linguine podobny jest jeszcze jeden makaron. Typ capellini, bo to o nim mowa, charakteryzuje się tym, że jest bardzo długi, ale jednocześnie również niezwykle cienki. Wykorzystuje się go zarówno do zup, jak i sosów czy dań mięsnych. A jak z innymi nazwami? Co jeszcze możemy spotkać w sklepach? Przede wszystkim będzie to:

• tagliatelle (wstążki) – makaron do mięsnych potrawek i gęstych sosów,
• fettuccine (małe wstążki) – idealne do sosów pomidorowych oraz kurczaka,
• penne (rurki) – stosowany w daniach z m.in. mięsem mielonym,
• fusilli (świderki) – do zup, sosów i sałatek,
• farfalle (kokardki) – pasta do lekkich sałatek oraz delikatnych sosów,
• conchiglie (muszelki) – idealne do zapiekanek i sałatek,
• maccheroni (drobne rurki) – do świeżych sosów warzywnych,
• ravioli (poduszki) – podawane z faszerowanym mięsem,
• farfalline (motylki) – drobny makaron do zup i lekkich sosów.

Oczywiście rodzajów włoskich makaronów jest zdecydowanie więcej. Tak jak już wspominaliśmy, ich ilość idzie w setki, dlatego też wymieniliśmy te, które najczęściej mogą się nam przydać w polskiej kuchni. 

Prawdziwy włoski makaron – firmy, którym można zaufać

Poznaliśmy już włoskie nazwy makaronów. Aby jednak móc cieszyć się ich wyjątkowym smakiem, warto wiedzieć, jakie firmy produkujące pastę są godne polecenia. Musimy bowiem pamiętać, że makaron makaronowi nierówny. Za czołowych producentów uważa się zatem Morelli, Le Veneziane, Le Asolane, Pasta Natura, PAN, Armando, Pastificio La Torretta, Tiberino czy Apulia Food. Ich wyroby to wysokiej jakości naturalne makarony. Marki te są więc uważane przez wielu smakoszy za prawdziwych czołowych graczy na rynku tego typu produktów. Dania przygotowane na ich bazie są natomiast prawdziwym kulinarnym dziełem. 

Wyjątkowy makaron – producenci nie tylko włoscy

W sklepach znajdziemy oczywiście również makarony produkowane na terenie innych krajów. Na dużą uwagę zasługuje głównie nasz rodzimy rynek. To właśnie przecież po polskie firmy zdarza się nam sięgać najczęściej. Jakie zatem wybrać? Godna polecenia będzie Lubella, Makarony Polskie, Czanieckie Makarony, Goliar czy Makarony Babuni. Wysokiej jakości wyroby znajdziemy także w ofercie wielu dyskontów. Świetnym przykładem będzie tutaj pasta produkowana przez Gusto Bello dostępna w… Biedronce. Na ich opakowaniach znajdziemy oznaczone rodzaje makaronów po włosku. Czy oznacza to jednak, że produkty te pochodzą z Italii? Tak, są one sprowadzane z Włoch i mimo dość niskiej ceny, naprawdę można uznać je za wartościowe i pełne wyszukanego smaku. Chcąc kupić zatem dobry makaron, wcale nie trzeba aż tak daleko szukać. 

Gdzie kupić wstążki, rurki i inne rodzaje makaronu?

W jakich jeszcze sklepach, oprócz wspomnianej wcześniej Biedronki, kupimy np. prawdziwy włoski makaron linguine? Gdzie kupić produkt najwyższej jakości? Przede wszystkim warto postawić na sklepy internetowe oferujące wyłącznie italijskie wyroby. Będziemy mieć wtedy 100% pewność, że jemy dokładnie takie same makarony, jak mieszkańcy Sycylii czy Sardynii. Podobnie będzie ze stoiskami stacjonarnymi, jednak najpierw zawsze upewnijmy się, że dana firma naprawdę sprowadza towar z Włoch. Pamiętajmy także, że prawdziwej włoskiej pasty nie kupimy za grosze. Niejednokrotnie za jedno opakowania będziemy musieli zapłacić nawet ok. 20 zł. Jest to jednak wydatek, który naprawdę się opłaca. Najtańszy makaron z dyskontu niestety ma całkowicie inny smak. Lepiej zatem chociaż raz na jakiś czas poczuć magię kuchni włoskiej. 

Dania z kolorowym makaronem i nie tylko

Niemalże wszystkie rodzaje makaronu włoskiego będą idealną bazą do wielu smacznych dań rodem z Italii. Ich przygotowanie zajmie nam dosłownie kilka minut, dlatego też jest to wspaniała propozycja dla osób zabieganych. Takie potrawy będą też idealne dla rodzin z dziećmi. Nawet największy niejadek z pewnością nie oprze się naszemu pysznemu obiadowi, jeśli np. wykorzystamy do niego kolorowy, naturalnie barwiony włoski makaron. Jakie dania możemy zatem wykonać szybko, mając pewność, że podbiją one kubki smakowe wszystkich domowników? Spójrzcie na naszej propozycje!

Włoskie spaghetti – prawdziwa wersja carbonary

Jakie danie widzicie przed swoimi oczami, gdy ktoś mówi wam o spaghetti po włosku? Zapewne jest to bolognese. Warto jednak wiedzieć, że mieszkańcy Italii raczej pomyśleliby w tej chwili o carbonarze – ale takiej prawdziwej, czyli bez śmietany! W Polsce często bowiem do tego dania wykorzystuje się sos śmietanowy. Niestety Włosi nawet by o tym nie pomyśleli. Składniki niezbędne do przygotowania prawdziwej wersji tej potrawy wyglądają bowiem następująco:

• 3 łyżki oliwy z oliwek extra vergine (kup na https://kuchnia-wloska.com.pl/category/oliwy-i-octy)
• 2 jajka,
• 100 g boczku,
• opakowanie makaronu spaghetti,
• 2-3 ząbki czosnku,
• parmezan (do posypania dania),
• sól, pieprz.

Jak z tych półproduktów przygotować danie, które podbije nasze kubki smakowe? Wystarczy oczywiście zacząć od ugotowania makaronu w sposób al’dente. Następnie do miski wbijamy dwa jajka, doprawiamy je solą oraz pieprzem i dokładnie roztrzepujemy widelcem. W międzyczasie na patelni podsmażamy pokrojony w kostki boczek i dodajemy do niego przyprawy wraz z czosnkiem. Gdy ten ładnie się już zeszkli, na patelnię wysypujemy nasz ugotowany makaron. Należy jednak wtedy nieco zmniejszyć ogień. Całość dokładnie mieszamy i posypujemy serem. Na koniec zdejmujemy naczynie z kuchenki i wylewamy na nasz makaron rozbełtane wcześniej jajka. Nie dopuszczamy jednak do tego, by te całkowicie się ścięły. Mamy bowiem uzyskać kremowy, lekko płynny sos. Danie wykładamy na koniec na talerz, posypujemy parmezanem i gotowe! Taka prawdziwa carbonara zdecydowanie podbije wasze serca!

Włoska “pasta” do makaronu – zielone guacamole

Nasz kolejny przepis to makaron świderki po włosku – z zielonym pysznym guacamole! Produkty, które musimy przygotować to:

• awokado – najlepiej bardzo dojrzałe,
• cebula,
• sok z limonki,
• pomidor,
• czosnek,
• papryka ostra,
• makaron świderki,
• kolendra,
• sól i pieprz.

Klasycznie zaczynamy od ugotowania makaronu w osolonej wodzie. W międzyczasie wydrążamy miąższ z awokado, dodajemy do niego sok z limonki, posiekaną cebulę, paprykę, kolendrę oraz wyciśnięty praską czosnek. Całość rozdrabniamy widelcem i dokładnie mieszamy. Na koniec kroimy obranego ze skórki pomidora, dodajemy go do naszego guacamole i doprawiamy do smaku. Teraz wystarczy tylko wymieszać ugotowany makaron z naszą “pastą” i gotowe! Obłędny smak gwarantowany!

Makaron z grzybami – po włosku, lecz z polską nutą

Dla fanów borowików mamy wspaniałą wiadomość – nasz kolejny przepisy to makaron kokardki po włosku z sosem grzybowym! W daniu tym wyraźnie widać zatem polską nutkę, którą uwielbiamy! Lista zakupów wygląda następująco:

• opakowanie makaronu kokardki,
• odrobina masła,
• cebula,
• 2-3 ząbki czosnku,
• 200 g borowików,
• duże opakowanie śmietany 18%,
• parmezan,
• sól i pieprz.

Aby przygotować z tych składników smaczne danie, wystarczy zacząć od ugotowania makaronu. W trakcie tej czynności na patelni podsmażamy pokrojoną w kostkę cebulę. Gdy ta się zarumieni, dodajemy grzyby oraz wyciśnięty czosnek. Całość doprawiamy i dusimy ok. 5-10 min. Po upływie tego czasu do borowików dolewamy śmietanę i jeszcze chwilę gotujemy, cały czas mieszając. Ugotowany makaron odcedzamy, jednak zostawiamy ok. pół szklanki wody, w której się gotował. Na koniec dodajemy ją do grzybów, a makaron mieszamy z sosem. 

Makaron ze szpinakiem po włosku

Wśród najlepszych przepisów z makaronem w roli głównej nie mogło zabraknąć pasty ze szpinakiem i pieczarkami. Tym razem potrzebujemy:

• opakowania dowolnego rodzaju pasty – drobne makarony jednak odpadają, lepiej postawić na coś “grubszego”,
• opakowania mrożonego szpinaku,
• 250 g pieczarek,
• 2-3 ząbków czosnku,
• 1 jajko,
• dużego opakowania śmietany,
• przyprawy do smaku.

Na samym początku gotujemy makaron w osolonej wodzie, zgodnie z zaleceniami jego producenta. W międzyczasie kroimy pieczarki i podsmażamy je na małej ilości tłuszczu. Gdy większość zawartej w nich wody wyparuje, dodajemy szpinak i gotujemy, aż całkowicie się rozmrozi. Następnie dodajemy jajko, czosnek oraz przyprawy. Całość mieszamy i zalewamy śmietaną. Na koniec sprawdzamy, czy sos dobrze smakuje i gotowe! Teraz wystarczy już tylko ułożyć makaron na talerzu i dodać do niego przygotowany sos.  

Ciasto na makaron włoski – jak przyrządzić je w domu?

Włoski makaron możemy przygotować również w domu. To zadanie może wydawać się bardzo trudne, jednak zdecydowanie tak nie jest! Potrzebna będzie nam tylko mąka do makaronu (200 g) oraz 100 ml gorącej wody. Mąkę wsypujemy do miski, zalewamy wodą i dokładnie mieszamy wszystko widelcem. Gdy składniki się połączą, ciasto należy przez kilka minut wyrabiać ręcznie. Następnie całość odstawiamy na ok. 15 min. Po upływie tego czasu dzielimy je na kilka części i dokładnie wałkujemy. Im cieńsze będzie, tym lepiej. Następnie kroimy wedle uznania. Gotowe wstążki czy inny wybrany przez nas wariant makaronu gotujemy 2-5 minut w dobrze osolonej wodzie i voilà!

Mąka na makaron włoski – jaka będzie najlepsza?

Przygotowując w domu prawdziwą włoską pastę, należy wiedzieć, jaka mąka do makaronu sprawdzi się najlepiej. Oczywiście będzie to wspomniana już wcześniej mąka typu 00 oraz semolina. Używając tych produktów, możemy liczyć na wyjątkowy włoski smak oraz elastyczne i gładkie ciasto. Nie oznacza to jednak, że tylko z takich wariantów wykonamy dobrą pastę. Mąka na makaron może być bowiem również np. razowa. Wszystko zależy zatem od tego, jaki efekt chcemy uzyskać. Warto także eksperymentować w kuchni i np. łączyć ze sobą kilka różnych składników. Za każdym razem smak makaronu będzie nieco inny! Makaron, co prawda nie włoski, ale jednak makaron, można przyrządzić także w kilku innych wersjach, np. z mąki ryżowej czy bezglutenowej. Jak? O tym pisaliśmy w artykule https://oleje-zimnotloczone.pl/jak-zrobic-makaron-by-byl-zdrowy-i-smakowal-jak-ten-prosto-ze-sklepu/, do którego odsyłamy wszystkich zainteresowanych!

Makarony po włosku – czy zawsze muszą być al’dente?

Al’dente to sposób, w jaki najczęściej gotujemy włoskie makarony. Rodzaje ich przyrządzania są jednak różne. Możemy zatem dopasować je do naszych preferencji oraz upodobań. Nic nie stoi więc na przeszkodzie, by nasza pasta niemalże się rozpadała. Musimy jednak pamiętać, że prawdziwy Włoch raczej by tego nie zjadł. W Italii najbardziej ceniona jest bowiem wersja al’dente. Gdy zatem chcemy przenieść się na chwilę do tego kraju, koniecznie musimy zadbać o makaron ugotowany właśnie w ten sposób. 

Jak przechowywać makaron? Opakowanie ma znaczenie!

Jak najlepiej przechowywać włoski makaron? Rodzaje opakowań oraz sposoby są różne. Wszystko zależy od tego, jaka jest nasza pasta. Produkt kupiony w sklepie możemy oczywiście przechowywać w oryginalnym kartonie czy opakowaniu. Gdy go otworzymy, warto pozostałą pastę szczelnie zamknąć, np. w pojemniku z zamykanym wieczkiem. A co z ugotowanym makaronem, którego nie zjedliśmy? Po raz kolejny szczelnie go zamykamy i wkładamy do lodówki. Taki produkt nadaje się do spożycia jeszcze 3-4 dni. Domowej roboty pastę najlepiej natomiast wysuszyć i zapakować do pojemnika. Produkt zachowa swoją świeżość na nawet kilka miesięcy. Co ciekawe, niektóre rodzaje makaronów mogą być także mrożone. Świetnie nadaje się do tego np. lasagne czy tagliatelle, które wystarczy później tylko wrzucić do wrzątku i gotowe!

Mamy nadzieję, że w naszym artykule o włoskich makaronach każdy znalazł coś dla siebie! Życzymy smacznej pasty!