Miód to słodki i zdrowy przysmak, uwielbiany zarówno przez dzieci, jak i dorosłych. Zdecydowanie najlepszy jest ten naturalny, produkowany przez pszczoły. Jest to nie tylko smakowity dodatek do potraw czy napoi, ale również środek mający dobroczynny wpływ na zdrowie i urodę.

Jakie właściwości ma miód?

Miód, ze względu na swoje właściwości odżywcze, bakteriobójcze oraz wzmacniające odporność, był już stosowany przez ludy średniowieczne, które uznały go za lekarstwo nie tylko dla ciała, ale również i dla duszy. Nie bez powodu nektar (czyli pokarm Bogów) uznawany był za napój mający zapewnić im nieśmiertelność.

Miód pszczeli jest w pełni naturalnym produktem, wytwarzanym z nektaru kwiatowego bądź spadzi, zbieranych przez pszczoły, które przetwarzają sobki w ulu i wzbogacają w enzymy. Co ciekawe, miód pod względem chemicznym jest po prostu stężonym wodnym roztworem, charakteryzującym się mocno higroskopijnymi właściwościami. Miód składa się przede wszystkim z wody (która stanowi około 20% jego objętości) oraz węglowodanów (stanowiących około 79,5% jego objętości).W miodzie znajdują się cukry proste – przede wszystkim glukoza i fruktoza.

Naturalny miód jest cennym źródłem wielu wartościowych składników. Można znaleźć w nim między innymi:

• minerały takie jak potas, fosfor, wapń, magnez, cynk, żelazo, jod, miedź oraz mangan;
• witaminę C;
• witaminy z grupy B (B1 – tiaminę, B2 ryboflawinę, PP- niacynę, B6 – pirydoksynę);
• enzymy pochodzące z gruczołów ślinowych owadów.

Warto wiedzieć, że miód nie tylko doskonale smakuje i wspomaga zdrowie. Poza oczywistymi wartościami odżywczymi dodatkowo:

• pozytywnie oddziałuje na metabolizm komórkowy,
• przyczynia się do zniszczenia bakterii gram dodatnich oraz gram ujemnych,
• wykazuje działanie detoksykujące.

Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że naturalny miód jest doskonałym środkiem przyczyniającym się do zmniejszenia toksycznego oddziaływania używek (przede wszystkim alkoholu i kawy) na organizm. Jest to możliwe dzięki zawartości fruktozy, która ma właściwości odtruwające, zobojętniające działanie używek.

Czym się kierować w wyborze miodu?

Prawdziwy płynny miód jest dość gęstą cieczą, która po pewnym czasie ulega krystalizacji – szybciej proces przebiega w przypadku miodów z dużą zawartością glukozy, przy większej ilości fruktozy zachodzi on znacznie wolniej. Warto wiedzieć także, że czas krystalizacji zależny jest również od zawartości wody w miodzie – jeśli jest jej dużo, proces będzie zachodził znacznie wolniej. Dobrej jakości miód w czasie krystalizacji staje się nieco jaśniejszy.

Miód po przejściu krystalizacji traci jedynie na estetyce, zmianie w żadnym stopniu nie ulegają jego odżywczo-lecznicze właściwości. Skrystalizowany miód (inaczej krupiec) można bez większego wysiłku i utraty cennych składników doprowadzić ponownie do stanu płynnego – wystarczy podgrzać go w kąpieli wodne, w temperaturze nieprzekraczającej 40°C.
Miód ma wiele wartości zarówno odżywczych, jak i kosmetycznych, dlatego też warto kupować go ze sprawdzonego źródła. Sztuczne miody są co prawda znacznie tańsze od tych naturalnych, jednak pod wieloma względami są od nich zdecydowanie gorsze. W przypadku miodu, który się nie krystalizuje wraz z upływem czasu, zachodzi podejrzenie, że został on przegrzany, w efekcie czego stracił niemal wszystkie swoje wartości odżywcze i lecznicze.

Choć miód to płynne złoto, cenne pod wieloma względami należy pamiętać o tym, że może on powodować w niektórych przypadkach reakcje alergiczne.

Jak sprawdzić prawdziwość miodu? Niestety nie można dokonać tego samodzielnie, jedynym skutecznym sposobem są badania laboratoryjne. Na szczęście istnieje kilka dość charakterystycznych różnic pomiędzy miodem naturalnym a sztucznym, które warto znać, by kupić prawdziwy i pełnowartościowy produkt. Na co zatem należy zwracać uwagę? Przede wszystkim na:

• wagę – litr prawdziwego miodu waży około 1,4 kg;
• prawdziwy miód lany z dużej wysokości będzie tworzył na powierzchni górkę;
• kropla prawdziwego miodu nigdy nie będzie się toczyła po gładkiej powierzchni.

Aby móc korzystać z dobroczynnych właściwości miodu ważny jest nie tylko jego wybór, ale również odpowiednie przechowywanie. Dla zachowania swoich cennych właściwości powinien być przechowywany w temperaturze pokojowej, najlepiej w zacienionym miejscu. Warto także wiedzieć, że miód naturalny traci swoje właściwości po podgrzaniu go powyżej temperatury 40 °C.

Rodzaje miodu

Naturalne miody pszczele różnią się pomiędzy sobą pod wieloma względami, przede wszystkim smakiem, barwą, konsystencją, aromatem oraz rodzajem krystalizacji. Wszelkie różnice wynikają z różnic w pochodzeniu surowców, z jakich miód został wyprodukowany. Mając to na względzie, można wyróżnić następujące typy miodów:

• nektarowe zawierają w swoim składzie wodę, cukry, sole mineralne, witaminy oraz enzymy. Charakteryzują się dość wyraźnym aromatem;
• spadziowe powstają z cieczy pochodzącej z drzew iglastych (przede wszystkim jodły, świerku i modrzewia) oraz liści niektórych drzew liściastych (dębu, lipy oraz leszczyny). Taki miód składa się przede wszystkim z cukrów prostych, aminokwasów, związków azotowych, garbników, żywic oraz wielu innych substancji, które ostatecznie decydują o jego dość charakterystycznym smaku i leczniczych właściwościach;
• spadziowo – nektarowe jak sama nazwa wskazuje, łączą w sobie nektar kwiatowy oraz spadź. Takie miody poza wyjątkowym smakiem, mogą poszczycić się wyjątkowym połączeniem właściwości miodów nektarowych z silniejszymi właściwościami antybiotycznymi spadziowych.

Miód w medycynie naturalnej

W medycynie naturalnej miód powszechnie wykorzystywany jest od setek lat. Nic w tym dziwnego, bowiem jak wykazały liczne badania, dzięki zawartości w miodzie antybiotycznych substancji takich jak lizozymy, inhibiny czy apidycyny jest on w stanie skutecznie oddziaływać między innymi na:

• laseczki wąglika,
• gronkowce,
• paciorkowce,
• prątki gruźlicy,
• rzęsistka pochwowego,
• chorobotwórcze dla człowieka grzyby drożdżoidalne z rodzaju Candida.

Poza oddziaływaniem na powyższe, szkodliwe dla człowieka bakterie, wirusy i grzyby, naturalny miód ma też mnóstwo innych, prozdrowotnych właściwości. Chodzi tu między innymi o:

• zdolność miodu do przyspieszenia gojenia się ran,
• wspomaganie leczenia wrzodów żołądka (do tego celu zdecydowanie najlepiej sprawdzi się pochodzący z Nowej Zelandii miód manuka, o którym pisaliśmy w artykule https://oleje-zimnotloczone.pl/miod-manuka-i-jego-prozdrowotne-wlasciwosci/),
• zmniejszenie ryzyka powstania bliznowców,
• działanie przeciwbiegunkowe,
• zdolność do obniżania ciśnienia tętniczego krwi,
• zahamowanie procesów miażdżycowych,
• wspomaganie leczenia schorzeń wątroby i dróg żółciowych,
• wspomaganie leczenia przeziębień i chorób w obrębie gardła,
• działanie kojące nerwy i ułatwiające zasypianie.

Warto także podkreślić, że każdy miód ma swoje charakterystyczne właściwości, lepiej oddziałując na poszczególne obszary zdrowia człowieka.

Miody wzbogacane ziołami

Choć miód ma wiele prozdrowotnych właściwości, co nie ulega najmniejszej wątpliwości, to ze względu na dość znaczącą zawartość cukrów prostych przez wiele osób nie jest uznawany za wartościowych składnik odżywczy i środek leczniczy. W takim przypadku warto stawiać na naturalne miody, które są wzbogacone koncentratami ziołowymi np.:

• aronii, która pobudza apetyt i obniża ciśnienie krwi;
• pokrzywy, która poprawia przemianę materii i reguluje pracę trzustki;
• melisy, która działa uspokajająco i rozkurczowo;
• podbiałem, który ma silne właściwości wykrztuśne, przeciwzapalne oraz przeciwbakteryjne.

Oczywiście ziołowych dodatków do miodu może być zdecydowanie więcej, a rodzaj zastosowanej substancji w dużej mierze będzie oddziaływał na jego zdrowotne właściwości.

Zastosowanie miodu w celach kosmetycznych

Miód jest powszechnie stosowany nie tylko w medycynie naturalnej, ale również w domowych zabiegach kosmetycznych, zarówno w czystej postaci jak i w formie mleczka pszczelego (propolisu). Ten naturalny bardzo korzystnie oddziałuje na skórę, nie tylko przyspieszając gojenie się ran, ale również dzięki bakteriobójczym właściwościom wspomagając leczenie zmian skórnych. Co ważne, ze względu na właściwości miód nadaje się do zastosowania przy każdym typie cery.

Maski i okłady z miodu będą się doskonale sprawdzały jako środek nawilżający suchą skórę oraz włosy. Nie od dziś jest on stosowany na spękane usta i pięty.

Kilka ciekawostek o miodzie

Miód jest nie tylko smakowitym i zdrowym dodatkiem do wielu potraw, ale również idealnie nadaje się do zastosowania w wielu domowych zabiegach pielęgnacyjnych. Istnieje jednak wiele ciekawych historii czy niebanalnych zastosowań miodu, o których być może wiele osób nie ma pojęcia. Oto kilka najbardziej interesujących ciekawostek powiązanych z miodem.

1. Skąd się wzięła nazwa miesiąc miodowy? Dawniej nowożeńcy wierzyli, że regularne spożywanie miodu da im gwarancje posiadania zdrowego potomstwa. Ponadto jeszcze do niedawna, mając na względzie jego charakterystyczne właściwości, w wielu zakątkach świata miód uważany był za afrodyzjak.
2. Pszczoły jako tajna broń wojenna. Jak się okazuje, te owady sprawdzają się nie tylko przy produkcji miodu. W starożytności Rzymianie przy pomocy katapult zrzucali na przeciwników zasiedlone pszczołami ule, które wściekłe po uwolnieniu boleśnie żądliły żołnierzy i ich konie.
3. Sposób produkcji miodu przez pszczoły nigdy się nie zmienił.
4. W porcji 100 gram miodu znajduje się 319 kcal.
5. Najpopularniejszym miodem w Polsce jest miód lipowy.
6. Miód zawiera znaczne ilości fruktozy, która neutralizuje skutki picia alkoholu.
7. Dobrze przechowywany (przy obniżonej temperaturze otoczenia na poziomie około 6-10 °C, zamknięty słoik miodu może zachować swoje cenne wartości nawet przez 23 lata.